Hibrit Araba Elektronik Arızaları
Günümüzde üretilen araçların neredeyse tamamı artık elektronik temeller üzerinde üretilmektedir. Bu durum kullanıcıya ne kadar konfor ve kullanım kolaylığı sağlasa bile, bir o kadar da dezavantaj oluşturmaktadır. Özellikle hibrit araba elektronik arızaları bu durumu daha ciddi hale getirmekte. Kontrol sisteminin ve ana işlevinin tamamını bu mekanizmadan alan bir arabanın elektronik sorunu son derece ciddi olmaktadır. O nedenle hibrit araç bakımları konusunda daha detaylı bilgi için Hibrit Araç Bakımları isimli yazımdan yararlanabilirsiniz.
Bu yazımda sizlere hibrit araçlardaki muhtemel elektronik arızaların nerelerden kaynaklanacağı yönünde bilgi vereceğim. Her ne kadar çözüm noktası olmasam bile, en azından çözüm yolu hakkında bilgi de vermiş olacağım. Tabi ki sizler bu çözümü yetkili servislerinizde yaptırırsanız daha karlı çıkarsınız. Haydi şimdi hibrit araçlarda karşılaşılan elektronik arızaları ve çözümlerini detaylı şekilde inceleyelim.
Hibrit arabalar, içten yanmalı motorlar ve elektrik motorlarından oluşan bir sistemle çalışırlar. Bu nedenle, bir hibrit araçta geleneksel bir otomobile göre daha fazla elektronik bileşen bulunur. Bu bileşenler arasında batarya paketi, invertör, jeneratör, sürücü motoru ve daha pek çok bileşen yer alır. Ancak, tüm bu bileşenlerin bir arada çalışması bazı elektronik arızaları da beraberinde getirebilir. İşte, hibrit arabaların karşılaşabileceği en yaygın elektronik arızalar.
Hibrit arabaların en önemli bileşenlerinden biri batarya paketidir. Dolayısı ile hibrit araba elektronik arızaları hangileridir? sorusu gelirse, aklımıza ilk olarak batarya kaynaklı arızalar gelmektedir. Bataryalar, şarj edilebilir pillerden oluşur ve araçların elektrik motorunu çalıştırmak için kullanılır. Batarya paketinde meydana gelen arızalar, aracın performansını olumsuz etkileyebilir. Örneğin, batarya hücrelerinin arızalı olması, aracın menzilini azaltabilir. Ayrıca, bataryanın şarj edilememesi ya da hızlı bir şekilde boşalması da bir diğer sorundur.
Hibrit araçlarda batarya sorununun çözümü imkansız değildir. Bataryalar, birden fazla akü grubunun birbiri ile bağlanması ile meydana gelen sistemlerdir. Eğer batarya sorunu bu bağlı modüllerden bir tanesinden kaynaklanıyorsa sorun nispeten daha kolay şekilde çözülüyor. Uygun bir arıza tespit cihazı ile sorunlu modül tespit edilir, yerine sağlam olan monte edilerek batarya sorunu çözülmüş olur.
Bunun haricinde batarya içerisinde olmayıp da batarya sistemini olumsuz yönde etkileyen durumlar da söz konusudur. Örneğin bataryanın kablolar ile bağlantı noktasında meydana gelen bir gevşeklikten kaynaklanan gerilim farkları da batarya arızası olarak sistemde görünebilir. Bu sorunların uygun şekilde tespit edilmesi, sorunun çözülmesi bakımından önemlidir.
İnvertör, hibrit aracın benzinli motorunun ve elektrik motorunun gücünü kontrol etmek için kullanılan bir cihazdır. İnvertörde meydana gelen arızalar, aracın hızlanma ve frenleme performansını etkileyebilir. Ayrıca, araçta motor titremesi, güç kaybı ve ani durma gibi sorunlara neden olabilir.
Genel olarak invertör cihazının işleyişine baktığımızda güç üretim merkezinden gelen gerilimin dalgalanmasını önlemek için, elektronik filtreleme uygulayan sistem invertör sistemi olarak geçmektedir. Kısacası, hibrit araçlarda invertör, dalgalı gerilimi sabit akım haline getirmekle görevlidir. Milivolt seviyelerinde gerilimlerin kullanıldığı bu sistemlerde, özellikle hibrit araçlarda invertör arızası sistemin yanmasına kadar giden büyük sorunlar açabilir.
İnventör arızasının çözümü için genellikle inventörün kumanda ettiği ana sistem belirlenmelidir. Günümüz hibrit araçlarında ilk sırada soğutma veya iklimlendirme sisteminde bulunan fan, pompa gibi ekipmanların elektrik gerilimini düzenlemede kullanılıyor. Dolayısı ile inventör ile ilgili bir sorun ile karşılaşıldığında öncelikle bu ekipmanlarda meydana gelmiş olabilecek anormalliklerin giderilmesi gerekiyor.
Hibrit araçlarda jeneratör, batarya paketini şarj etmek için kullanılan bir bileşendir. Jeneratörde meydana gelen arızalar, batarya şarjının yavaşlamasına ve hatta durmasına neden olabilir. Bu da aracın elektrik motorunun gücünü azaltır ve performansını olumsuz etkiler.
Genel olarak bakıldığında batarya paketinin şarj olmasını etkilediğinden dolayı, çoğu zaman batarya setinde sorun olduğu zannedilir. Oysa uygun olmayan jeneratör, uygun olmayan gerilimde enerji üretecek, bu da hem depolanma sorunlarını, hem de bataryanın güç saklayabilme kabiliyetine olumsuz yönde etki edecektir. Hibrit araçlarda jeneratör arızası sorununu çözmek için en makul yol, jeneratörün değişimi gibi görünmektedir. Jeneratördeki farklı gerilime neden olan sorun tespit edilip giderilebiliyorsa, bu da sorunun çözümü için yeterli olacaktır.
Toyota firması, hibrit araç konusunda kendisini kanıtlamıştır. Yeni geliştirdiği hibrit araç jeneratörleri ile, bir çok sorununun meydana gelmeden çözülmesine olanak veriyor. Yukarıdaki videoda, hibrit araçlarda kullanılan son sistem jeneratörlerin çalışma prensibini görebilirsiniz.
Sürücü motoru, hibrit aracın elektrik motorunun gücünü kontrol eden bir cihazdır. Sürücü motorunda meydana gelen arızalar, aracın hızlanma ve frenleme performansını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, araçta titreme, güç kaybı ve ani durma gibi sorunlara neden olabilir.
Hibrit araba sürücü motoru arızası sonucunda aracın kullanımında sıkıntı yaşanacaktır. Ayrıca aracı bu şekilde kullanmaya çalışmak da son derece tehlikeli olabilmektedir. Çünkü gaz, fren hiçbir şekilde kumanda edemeyeceksiniz. Böyle bir durumla karşılaşmanız halinde hemen servis talebinde bulunmanız gerekir.
Hibrit araçların yüksek gerilim kablolama sistemleri, geleneksel otomobillere göre daha karmaşıktır. Bu nedenle, yüksek gerilim kablolama sistemiyle ilgili arızalar da daha sık görülür. Örneğin, kablolardaki bağlantı noktalarının gevşemesi, aracın performansını olumsuz etkileyebilir. Kablo bağlantı noktalarındaki boşluklar en basit şekilde sistemde kıvılcımlara neden olur. Bunun sonucunda araçta yangın başlamasına neden olabilir.
Bu sebeple servise her gidişinizde, şikayetiniz olmasa bile yüksek gerilim kablolarının görsel ve iletkenlik yönünden kontrollerini sağlamanız hayati önem arz etmektedir. Hem bağlantı noktalarının kontrolü, hem de kablo zırhı dediğimiz dış koruyucu tabakanın genel durumu önemlidir. İzlenerek, sistemin genel güvenliği sağlanır.
Hibrit araçlar, kompleks yazılım sistemleriyle çalışır. Yazılım hataları, aracın performansını olumsuz etkileyebilir ve hatta aracın kontrolünü kaybetmesine neden olabilir. Bu nedenle, yazılım hataları çok ciddi bir sorun olarak değerlendirilmelidir. Aslında bu sorun tüm araç tiplerinde geçerlidir. Fakat temeli elektronik ve elektrik olan bu araçlar daha hassastır.
Hibrit araçlarda yazılım sorunları ile karşılaşmamak için belli ana kurallar vardır. Örneğin araca fabrika çıkışında olmayan dış kaynaklı bir yazılım yüklemesi yapılmamalıdır. Bu durum, aracın malzemelerinin çok daha erken yıpranmasına neden olur.
Sonuç olarak, hibrit arabaların elektronik arızaları, araçların geleneksel otomobillere göre daha fazla elektronik bileşene sahip olmasından kaynaklanır. Batarya sorunları, invertör problemleri, jeneratör problemleri, sürücü motoru problemleri, sensör problemleri, yüksek gerilim kablolama sistemleri ve yazılım hataları, hibrit araçların en sık karşılaştığı elektronik arızalardır. Ancak, hibrit arabaların düzenli bakımı ve kontrolleri, bu arızaların önlenmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle, hibrit araç sahipleri, araçlarının periyodik bakımlarını düzenli olarak yaptırmalı ve araçlarında herhangi bir elektronik sorun olduğunda hemen yetkili servise başvurmalıdır.